چرا فولاد ساختمانی برای گاوصندوق مناسب نیست؟

آیا فولاد به کار رفته در گاوصندوق با فولاد ساختمانی یکسان است؟ چرا برخی از محصولات در آتش سوزی ها خیلی سریع شکل اولیه شان را از دست می دهند و از بین می روند اما برخی تا حتی در دمای کوره نیز مقاوم هستند؟

طراحی قالب درب و بدنه مهم ترین بخش ساخت گاوصندوق است. از مواد اولیه، نوع فولاد و طراحی گرفته تا جوشکاری محصول روی امنیت آن موثر است. در واقع پایه و اساس مقاومت محصول در همین مرحله از ساخت گاوصندوق با طراحی قالب درب و بدنه زده می شود.

در نوشته های قبلی درباره ضخامت فولاد به کار رفته و تاثیر آن روی مقاومت محصول صحبت کردیم، در اینجا قصد داریم بیشتر روی جنس فولاد و تاثیر آن روی مقاومت محصول تمرکز کنیم و ببینیم چرا برخی از گاوصندوق ها آنقدر در شرایط مختلف مقاوم هستند اما برخی دیگر در اثر یک آتش سوزی و یا حتی ابزار های مکانیکی سریع مقاومت شان را از دست می دهند. در واقع یک علت اصلی جنس ورق فولاد به کار رفته است، برخی از تولید کننده ها از فولاد های نامناسب مشابه جنس فولاد های ساختمانی استفاده می کنند که برای یک محصول امنیتی گزینه خوبی نیست و همین موضوع روی امنیت محصول تاثیر منفی و مستقیم می گذارد. 

مقاومت فولاد ساختمانی چقدر است؟ 

طبق تحقیقات و نتایج آزمایش های مختلف در دمای 600 درجه سانتی گراد 50% مقاومت فولاد ساختمانی کامل از دست می رود ( نمودار زیر به خوبی نمایانگر این موضوع است ). برای روشن شدن موضوع شاید بد نباشد به حادثه تلخ پلاسکو اشاره کنیم. پلاسکو یک سازه فلزی بود که حدود 3 ساعت در آتش سوخت. به گزارش خبر آنلاین دلیل اصلی ریزش ساختمان پلاسکو در واقع از دست رفتن مقاومت سازه فولادی بود. ستون ها و تیرآهن های به کار رفته در سازه در دمای نزدیک به 600 درجه نیمی از مقاومت شان را از دست داده بودند و با آوار شدن یکی از آنها به علت عدم تحمل بار روی بقیه بخش ها ساختمان به حالت دومینو وار تخریب شد.

فولاد ساختمانی شامل 98 درصد آهن و 2% بقیه عناصر می شود که بخش عمده آن را کربن تشکیل می دهد اما در فولاد هایی که برای گاوصندوق به کار می رود این درصد ها تغییر می کند و از عناصر دیگری که مقاومت بیشتری در برابر آتش سوزی، دریل شدن و آسیب های مکانیکی دارند استفاده می شود. به عنوان مثال در یک گاوصندوق وجود تنگستن در آلیاژ فولاد تاثیر زیادی روی مقاومت گاوصندوق در شرایط آتش سوزی دارد یا وجود منگنز در آلیاژ به کار رفته در گاوصندوق مقاومت آن را در برابر ابزارهای مکانیکی به حد قابل توجهی افزایش می دهد.

چرا برخی از گاوصندوق ها در آتش سوزی تغییر شکل می دهند؟

دلیل تغییر شکل برخی از گاوصندوق ها در دمای بالای 600 درجه دقیقا جنس فولاد و همین طور بتن بین دو جدراه گاوصندوق نسوز است. استفاده از فولاد های نامناسب و بتن در یک گاوصندوق نسوز صرفا تا دمای حدود 500 یا 600 درجه محصول را مقاوم می کند. علاوه بر فولاد، بتن از دمای حدود 100 درجه سانتی گراد دچار ترک می شود و در دمای حدود 800 درجه تقریبا بیش از 80% مقاومتش را از کامل دست می دهد و عملا گاوصندوق نسوز تغییر شکل می دهد و دفرمه می شود.

کلام آخر

قیمت گاوصندوق تحت تاثیر عوامل مختلفی متغیر است که یکی از مهم ترین و تاثیر گذارترین آنها مواد اولیه به کار رفته است. مواد اولیه تاثیر مستقیم روی کیفیت و طبیعتا به دنبال آن قیمت گاوصندوق دارد. اگر در خرید گاوصندوق با محصولاتی با قیمت های پایین روبه‌رو شدید در تصمیم گیری کمی احتیاط کنید. استفاده از فولاد های ساختمانی و یا نامرغوب، جوشکاری های ضعیف ضریب امنیت محصول را به طرز چشمگیری کاهش می دهد و همین موضوع مستقیما قیمت گاوصندوق را نیز کاهش می دهد.